Kist, merkezden çevreye genişleyerek büyüyen, çeper ile çevrili patolojik bir boşluktur.
Kistlerin büyürken oluşturdukları başınç komşu dişlerin köklerinde rezorpsiyonuna neden olur, çok fazla büyüyen kistlerde komşu dişlerin kaybı görülebilir.
Kistlerin oluşumu ve zararları;
Kistler, embriyolojik gelişim sürecinde dokular içine yerleşen hücre artıklarından gelişebildikleri gibi, enfekte kök kanalından gelişen irritasyon sonucu kök ucu bölgesinde meydana gelen patolojik değişiklikler ile de gelişebilirler. Ayrıca kök ucunda kistik lezyonu bulunan dişlerin çekimi sonrası çene kemiği içinde bu lezyonun kalması sonucunda da oluşabilirler.
• Gömük bir dişin sebep olduğu kistik lezyon vakaları gözlenmiştir.
• Kistik lezyonlar kemik yıkımına, çene kemiğinde kendiliğinden oluşan kırıklara ve çevredeki dişlerin yer değiştirmesine ya da zarar görmesine sebep olur. Kemik yıkımını önlemek için diş çekilmeli ve kist temizlenmelidir.
• Nadiren bu kist çok geniş alanlara yayılırsa tümörlere dönüşebilir ve çene kemiğinde kendiliğinden kırıklara sebep olabilir.
Kist Ameliyatları
Kist ameliyatlarında temel ilke tüm kistin çeperi ile birlikte çıkarılmasıdır. Kist lezyonu ile ilişkili olmayan komşu diş kökleri korunmalı ve kist içerisinde bulunan dişlerin apikal rezeksiyon yöntemi ağız içerisinde kalması sağlanmalıdır.
Bazı kist tiplerinde kistin kendi oluşturduğu basınçla ittiği ve gömük kalan dişlerin sürmesini (çıkmasını) sağlamak amacıyla kist içerisine diren yerleştirilir. Bu diren her hafta değiştirilerek kist içindeki basıncın azaltılmasını, kist çevresinde yeni kemik oluşumunu ve gömük kalan dişlerin sürmesini sağlar.
Kist tedavisinin fonksiyonel veya estetik sorunlara yol açmaması gereklidir. Bu nedenle büyük kist boşluklarının uygun kemik greftleri (kemik tozu) ve membranlar(bariyer) ile rekonstrüksiyonu gereklidir.
